روایت بنیان گذاران اسنپ دارو

استارتاپ اسنپ دکتر چه خدماتی ارائه می‌کند؟

استارتاپ مشاوره پزشکی انلاین اسنپ دکتر با ارائه خدمات روانشناسی و مشاوره پزشکی شروع کردیم و قسمت اصلی و هسته مرکزی و مهم کسب‌و‌کار ما هم همین مشاوره پزشکی و روانشناسی است. به مرور زمان و با مشاهده اینکه چنین نیازی وجود دارد، وارد حوزه تسهیل‌گری انجام آزمایش در منزل شدیم و این کار را با آزمایش کرونا شروع کردیم با این هدف که افراد کمتری از خانه خارج شوند و در پیک کرونا در خانه بمانند. همچنین در همکاری با آزمایشگاه‌هایی که سرتیفیکیشن انجام تست کرونا را داشتند، تسهیل‌گری انجام آزمایش کرونا در منزل را انجام می‌دهیم.

قدم بعدی، تسهیل‌گری انجام تست کرونا برای شرکت‌ها بود و در حال حاضر با شرکت‌های بزرگی در ارتباط با این مسئله همکاری می‌کنیم. بعد از تست کرونا خدمات انجام آزمایش‌ها در منزل در صورت درخواست کاربران برای آن‌ها انجام شده است. اقدام دیگرمان، تهیه نسخه دارویی بود که با چالش‌های بسیار زیادی مواجه بود و کماکان هم مواجه است. کاربران می‌توانند نسخه خود را آپلود کنند. و در آن سرویس، داروخانه‌های مجاز بتوانند با همکاری مسئول فنی داروخانه و در همکاری با اسنپ‌باکس، دارو را به افراد صاحب نسخه تحویل دهند. خدمات پزشکی در منزل هم سرویس دیگر ما بوده است.

تاکنون اسنپ دکتر چه میزان خدماتی در حوزه مشاوره و روانشناسی ارائه کرده‌است؟

هسته اصلی خدمات اسنپ دکتر در ارتباط با خدمات مشاوره و روانشناسی است در این زمینه آمار متعددی ثبت شده و مثلا اعداد جالبی که ما در حوزه مشاوره‌های مربوط به زوج درمانی داریم به این صورت است که در سال گذشته، بیش از ۶۷ هزار مشاوره مرتبط با زوجین به آنها ارائه کرده‌ایم.

از دیگر آمارهایی که می‌توانم به شما بدهم این است که طی سال گذشته بیش از ۱۶۷هزار نفر که مشکوک یا مبتلا به کرونا بودند، از اسنپ دکتر خدمات آنلاین دریافت کردند؛ چه در قالب تست و چه در قالب دریافت مشاوره.

مدل درآمدزایی استارتاپ اسنپ دکتر به چه صورت است؟

استارتاپ مشاوره پزشکی انلاین اسنپ دکتر یک پلتفرم است. براساس سرویس‌های مختلفی که داریم، با جاهای مختلفی که سرویس ارائه می‌دهند، همکاری می‌کنیم. مثلا در بسته مشاوره پزشکی با پزشکان، در مورد دارو با داروخانه‌ها، در بسته روانشناسی و مشاوره با روانشناسان و… در واقع ما خودمان مستقیما سرویسی ارائه نمی‌دهیم بلکه به‌عنوان یک پلتفرم، نقش واسطه بین کاربران و خدمات‌دهندگان را بر عهده داریم.

به‌عنوان تسهیل‌گر خدمات پزشکی چه درصدهایی دریافت می‌کنید؟

درصد‌هایی که دریافت می‌کنیم با توجه به سرویس‌های مختلف متفاوت است و بین ۱۰ تا ۴۰درصد متغیر است. این درصدها را با توجه به هزینه‌هایی که متحمل می‌شویم، دریافت می‌کنیم. مثلا بخش زیادی از هزینه‌ها مربوط به هزینه‌های ارسال است که ما حتی روی این سوبسید هم می‌دهیم.

داستان پیوستن یک استارتاپ مشاوره پزشکی انلاین به اپلیکیشن اسنپ

گلرخ، شما مجموعه «خوبشین» را راه‌اندازی کرده بودید و مسعود شما هم روی «تله‌یار» کار می‌کردید.

چه شد که تصمیم گرفتید ‌در کنار هم هاسپیتل را راه‌اندازی کنید؟

مسعود: من در حال کار روی پلتفرمی آموزشی به نام تله‌یار بودم و این مجموعه در حال گسترش بود که در سال‌۹۷ از طریق یکی از دوستانم با گلرخ آشنا شدم. گلرخ در آن زمان روی مجموعه‌ای از محتوا‌های حوزه پزشکی به نام خوبشین کار می‌کرد. خود من هم قبلا به حوزه پزشکی فکر کرده بودم.

اما چون تخصصش را نداشتم، به سمت حوزه آموزشی رفتم. بعد از آن تصمیم‌مان بر این شد که پلتفرم جدیدی بسازیم برای حوزه پزشکی به نام هاسپیتل و بحث مشاوره پزشکی را به طور کامل جدا کرده و از آن موقع من با گلرخ به‌صورت مشترک هاسپیتل را بنیان‌گذاری کردیم.

چه شد که با سوپر اپلیکیشن اسنپ به همکاری پرداختید؟

گلرخ: سال‌ها بود که اهمیت آنلاین‌شدن حوزه پزشکی خود را نشان داده بود، اما با شیوع کرونا این مسئله خیلی اهمیت بیشتری پیدا کرد و به نوعی شتاب بیشتری یافت. طی ماه‌هایی که کرونا شیوع زیادی پیدا کرد استارتاپ مشاوره پزشکی انلاین ما رشد چشمگیری را تجربه کرد. بنابراین همکاری با اسنپ، انتخابی بود که ما انجام دادیم و یکی از مزایایی که برای ما داشت، این بود که این امکان را برای ما فراهم می‌کرد که به افراد و کاربران بیشتری برای ارائه خدمات دسترسی داشته باشیم. به نوعی این ویژن ما بود که در ذهن‌مان داشتیم یعنی ارائه خدمات به طیف وسیع‌تری از افراد جامعه.
مسعود: داستان این سرمایه‌گذاری به این صورت بود که گروه اسنپ برای نخستین‌بار چنین اقدامی می‌کرد. یعنی برای نخستین‌بار بود که آنها روی کسب‌و‌کاری از بیرون مجموعه‌شان سرمایه‌گذاری می‌کردند چون رویه آنها معمولا به این صورت بود که یک کسب‌و‌کار را در زیرمجموعه خود ایجاد کرده و رشد می‌دادند.

استارتاپ اسنپ دکتر چه جایگاهی در مجموعه اسنپ دارد؟

مسعود: من و گلرخ هم‌بنیان‌گذاران اسنپ دکتر هستیم. گلرخ مدیرعامل اسنپ دکتر نیز هست. من هم عضو هیات‌مدیره و رئیس هیات‌مدیره هستم. ما در اینجا در زمینه‌های مختلف به‌صورت تنگاتنگ با همدیگر همکاری کرده و تصمیم‌گیری می‌کنیم. و هر دوی ما در تصمیم‌گیری‌های اصلی شرکت نظرات خود را ابراز و اعمال می‌کنیم.

آیا کسب‌و‌کار شما از طرف گروه اسنپ سرمایه‌گذاری گرفته یا به طور کلی خریداری شده و این کسب‌و‌کار در مالکیت گروه اسنپ است؟

گلرخ: روی استارتاپ مشاوره پزشکی انلاین ما سرمایه‌گذاری از طرف گروه اسنپ انجام شده است.

از میزان سرمایه‌گذاری و ارزش‌گذاری کسب‌وکارتان بگویید

از میزان ارزش‌گذاری و نحوه سرمایه‌گذاری اجازه بدهید که اشاره‌ای نداشته باشیم ولی ساختار مدیریتی همان‌طور که مسعود اشاره کرد، به شکلی است که ما در تصمیم گیری‌های اصلی و مهم شرکت اعمال نظر می‌کنیم.

بسیاری از افراد به میزان سرمایه‌گذاری اشاره می‌کنند و حتی در نشست‌های خبری صراحتا به چنین مسئله‌ای اشاره دارند ولی شما این مسئله را پنهان می‌کنید. شما الان در اسنپ دکتر صاحب سهام هستید؟

گلرخ: بله خود ما الان صاحب سهام هستیم.

حضور در اپلیکیشن اسنپ چه مزایایی برای شما به همراه دارد؟

گلرخ: قطعا دسترسی به یوزربیس‌های اسنپ خیلی اهمیت داشته و به ما در دست‌یافتن به مایل‌استون‌هایی که در نظر گرفته بودیم، خیلی کمک کرده است. مثلا برنامه‌ریزی ما این بود که طی ۲ تا ۳سال به اهدافی که تعیین کرده بودیم، برسیم ولی با دسترسی به یوزربیس اسنپ، طی یک سال یا کمتر از یک سال به این اهداف دست پیدا کرده‌ایم.

چه دلایلی برای رشد چشمگیر و رسیدن به دستاوردهای یک‌ساله اسنپ دکتر سراغ دارید؟آیا رشد اسنپ دکتر به‌طور کلی در گرو دسترسی شما به تعداد بالای کاربران است؟

گلرخ: ما فکر نمی‌کنیم که همه این دستاوردها به خاطر دسترسی به یوزرهای اسنپ باشد بلکه دلایلی همچون دانش و مدیریتی که در مجموعه اسنپ وجود دارد هم باعث رشد یک کسب‌و‌کار می‌شود. در حقیقت، با همفکری تیم مدیریتی اسنپ و با استفاده از استراتژی‌های گروه اسنپ در زمینه‌های مدیریتی، بازاریابی و… توانستیم هم رشد بالایی را تجربه کنیم و هم چالش‌هایی را که با آن مواجه هستیم، حل و فصل کنیم. ضمن اینکه به نظر من سینرژی مهمی که حضور در یک مجموعه بزرگ ایجاد می‌کند و به کسب‌و‌کار می‌رسد، اهمیت زیادی دارد و کمک زیادی به رشد کسب‌و‌کار می‌کند.

طی یک سال اخیر، کدام‌یک از بخش‌های کسب‌و‌کار خود را راه‌اندازی کرده و توسعه داده‌اید که حضور در مجموعه اسنپ و استفاده از سینرژی‌ای که به آن اشاره کردید، به توسعه و رشدش کمک کرده است؟

گلرخ: طی یک سال اخیر سرویس‌های متنوع و مختلفی را راه‌اندازی کردیم. یکی از این سرویس‌ها، سرویس تهیه نسخه دارو بوده است. راه‌اندازی چنین سرویسی در همکاری با تیم خوب اسنپ‌باکس امکان‌پذیر شد. همچنین تست کرونا‌یی که در اسنپ دکتر انجام می‌شود، در همکاری با تیم اسنپ‌تریپ موجودیت یافت و به وقوع پیوسته است. همکاری خوب و پیوسته‌ای که بین تیم‌های مختلف گروه اسنپ وجود دارد، به ما این قدرت را داده که بتوانیم کارمان را با راندمان بهتر و بیشتری پیش ببریم و کارکردن با استعداد‌هایی که در این گروه وجود دارد و شاید در کل کشور منحصربه‌فرد باشد، امتیاز ویژه‌ای برای رشد هر کسب‌و‌کاری محسوب می‌شود.

بنابراین نکته مهم برای حضور ما در گروه اسنپ، صرفا دسترسی به یوزربیس‌های اسنپ نبوده بلکه بیشتر به این همکاری‌ها و کنار هم قرارگرفتن توانایی‌های موجود در این گروه در رشد اسنپ دکتر دخیل بوده است.

مسعود: در تکمیل صحبت‌های گلرخ، حضور در گروه اسنپ به دو روش به رشد اسنپ دکتر کمک شده؛ به یک روش گلرخ اشاره کرد؛ نکته دیگر، ایجاد اعتمادی بود که از سمت کاربران اسنپ به اسنپ دکتر شد.

ما ری‌برندینگ کردیم و همین باعث شد که اعتماد بسیار بیشتری از سمت کاربران به کسب‌و‌کار ما جلب شود و زمینه رشد اسنپ دکتر را فراهم کند. چون برند پرقدرتی پشت خدمات ما قرار داشت که قبلا در شاخه‌های دیگری از کسب‌وکارها، اعتماد کاربران را جلب کرده بود و همه تلاش ما هم این است که پاسخ مناسبی به اعتماد کاربران بدهیم.

به عنوان ‌هم‌بنیانگذاران اسنپ دکتر، چرا هویت استارتاپ مشاوره پزشکی انلاین خود را حفظ نکردید و ری‌برندینگ انجام دادید؟

درواقع در مجموعه اسنپ قبلا تجاربی بوده که کسب‌و‌کارها با ری‌برندینگ در این مجموعه حل شده‌اند و هویت خود را از دست دادند. آیا در سال‌های آینده هم گلرخ و مسعود را در صدر این کسب‌و‌کار خواهیم دید و آیا کسب‌و‌کار بادوامی خواهد بود یا خیر؟

گلرخ: سوال خیلی خوبی است و ما دوست داریم که خیلی شفاف به آن پاسخ بدهیم. به نظر من، چیزی که هویت یک مجموعه را می‌سازد، فراتر از یک نام است. در واقع، هویت اصلی را سرویس‌ها و خدماتی می‌سازند که ما در یک مجموعه به کاربران‌مان ارائه می‌دهیم.

اینکه از هاسپیتل به اسنپ دکتر ری‌برندینگ کردیم، اتفاق خیلی خوبی بوده و کمک کرده تا در این مسیر با سرعت بیشتری جلو بیاییم. بنابراین من هویت یک برند را در نام خلاصه نمی‌کنم بلکه به نوآوری‌هایی که دارد و به خدماتی که ارائه می‌دهد و کارهای مثبتی که انجام می‌دهد، مرتبط می‌دانم. از درون بیزینس که به این تصمیم نگاه می‌کنیم، تصمیم درستی بوده است.

جایگاه استارتاپ اسنپ دکتر در گروه اسنپ جایگاه بادوامی خواهد بود؟

اضافه‌شدن یک مجموعه به کسب‌و‌کار شاید برای این باشد که مجموعه خودش را گسترده‌تر کند. شاید برای بزرگ‌تر‌کردن سوپراپلیکیشن باشد و خود را ارائه‌دهنده خدمات جامع و کلی نشان بدهد.

گلرخ: پاسخ من این است که بله، ما در زنجیره ارزش گروه اسنپ جایگاه داریم و خود را کسب‌و‌کار بادوامی می‌دانیم که نگاه پایداری نسبت به آن وجود دارد. دلیلم هم این است که شاید ما در دوره‌ای که بیماری کرونا شایع‌ شده بود، به گروه اسنپ آمدیم ولی الان که این بیماری در یک سراشیبی و شیب کند قرار گرفته، پارادایم شیفتی اتفاق افتاده و رفتار کاربران به سمت استفاده از خدمات آنلاین حوزه پزشکی را پررنگ‌تر کرده است. تغییر الگوی رفتار کاربران معمولا به سختی اتفاق می‌افتد اما اگر اتفاق بیفتد، معمولا پایدار خواهد بود.

پس من این اتفاق را پایدار و طولانی‌مدت می‌بینم و بازخوردهایی هم که گرفته‌ایم، همین را تایید می‌کنند. چون اینکه یک سوپراپلیکیشن بتواند خدمات گسترده‌تر و بیشتری ارائه بدهد، قطعا برایش ارزش محسوب می‌شود ولی خلق ارزش هم یک مسئله بسیار مهم است که در این مسیر مورد توجه است. خلق ارزش پیش‌برنده و راهبر هرروزه کسب‌و‌کار ماست و ما این رشد را هر روز در کسب‌و‌کارمان می‌بینیم. همین خلق ارزش هم در رشد ما تاثیر زیادی داشته است.

مسعود: سرمایه‌گذاری روی اسنپ دکتر یک کار کوتاه‌مدت و موقت نیست. تجربه ما نشان می‌دهد که حضور در گروه اسنپ، پایدار و ماندگار خواهد بود. یکی از دلایلم این است که این بازار به نوعی توسعه لازم را هنوز به دست نیاورده بود ولی حضور اسنپ در این بازار به توسعه‌یافتگی این بازار کمک زیادی کرده. در آینده نزدیک هم، سهم بیشتری از حوزه پزشکی به سمت آنلاین‌شدن خواهد آمد.

آماری از میزان کاربران فعلی اسنپ دکتر دارید؟

گلرخ: در حال حاضر، استارتاپ مشاوره پزشکی آنلاین اسنپ دکتر بیش از ۵‌ میلیون و ۵۰۰ هزار کاربر دارد. قابل ذکر است که سال گذشته یک میلیون کاربر داشتیم و طی امسال، این تعداد به ۵ میلیون و ۵۰۰هزار نفر افزایش داشته است. در حال حاضر، ۳۲۵۶ پزشک و روانشناس و مشاور فعال با اسنپ دکتر همکاری می‌کنند.

اسنپ دکتر در کدام بخش از بازار سلامت ایران حضور دارد و اندازه این بازار چقدر است؟

مسعود: بازاری که ما الان هدف‌گذاری کرده‌ایم و در آن حضور داریم، بازار سلامت است که به‌صورت خاص در ارتباط با بیماران سرپایی کار می‌کنیم. در اصطلاح پزشکی دو نوع خدمات وجود دارد؛ یکی خدماتی که به بیماران سرپایی ارائه می‌شود و دیگری خدماتی که مربوط به بیماران نیاز به بستری است. ما فعلا در حوزه خدمات بیماران سرپایی کار می‌کنیم.
گلرخ: براساس آمار موجود هر ایرانی سالانه تا سه‌و‌نیم بار به پزشک مراجعه می‌کند.

آیا استارتاپ مشاور پزشکی انلاین دیگری رقیب شما است؟

گلرخ: در این بازار و در بازارهای مختلفی که ما حضور داریم مثل بازار مشاوره آنلاین و سایر خدمات‌مان، رقبایی حضور دارند. مثلا برخی در حوزه آزمایشگاه، برخی نسخه، برخی خدمات در منزل، برخی مشاوره و… اما ما تقریبا بخش زیادی از این خدمات را به‌صورت یکجا ارائه می‌کنیم. بنابراین به کسب‌وکار خاصی که دقیقا مشابه ما کار کند، نمی‌توانم اشاره کنم.

چگونه با چالش‌هایی که از سوی نهادهای تصمیم‌گیر برایتان به وجود آمد، مواجه شدید؟مثلا از طرف بعضی از مقامات وزارت بهداشت، اسنپ دکتر به عدم صلاحیت برخی از پزشکانش متهم شد یا اینکه مجوزهای لازم را دریافت نکرده‌اید. تا چه اندازه این حرف‌ها درست بود؟

گلرخ: وقتی در حوزه‌ای خدمات آنلاین شروع می‌شود، از سوی نهادهای تصمیم‌گیر و بدنه سنتی بازار دچار مشکلاتی می‌شوند. آنلاین‌شدن خدمات پزشکی در ایران نسبت به دنیا با تاخیر انجام شده و به همین دلیل هنوز چالش‌های زیادی در این حوزه وجود دارد.

مثلا آمازون در تهیه دارو و ارائه خدمات پزشکی به کاربران کار می‌کند و چیزی که ما ارائه می‌دهیم، منحصر‌به‌فرد نیست. ضمن اینکه حساسیت‌های حوزه پزشکی برای همه مردم جهان وجود دارد. اگر آنها انجامش داده‌اند، ما هم می‌توانیم.

اگر هم مقام مسئولی اعلام می‌کند که مثلا فلان خدمت به صورت آنلاین ارائه نشود، این امر در نهایت موجب نمی‌شود که این خدمت پزشکی ارائه نشود چون کاربران خواهان آن هستند. ضمن اینکه برخی از اظهارنظرات بیشتر نظر شخصی بوده و کمتر کارشناسی‌شده است. ما با دلیل و مدرک ثابت کردیم کاری که می‌کنیم، غیر‌قانونی نیست و وجاهت قانونی دارد.

متولی حوزه‌ سلامت و پزشکی که مجوز می‌دهد، کیست یا کجاست؟

در این حوزه سلامت و پزشکی رگولاتوری وجود دارد. وقتی که پزشک تحصیلاتش را تمام می‌کند، در سازمان نظام پزشکی ثبت‌نام کرده و کد نظام پزشکی دارد یا آزمایشگاه دارای مجوز‌های لازم است.

پلتفرم‌ها صرفا تسهیل‌گری می‌کنند ولی متاسفانه قوانین مختص این حوزه یا وجود ندارد یا غیر‌شفاف است و اصول افراد تصمیم‌گیر در این حوزه با مفهوم پلتفرم و بحث تسهیل‌گری خیلی آشنا نیستند و هنوز راه درازی باقی مانده که این مبحث بین مسئولان تصمیم‌گیر جا بیفتد. ما در بحث پزشکی دخالت نمی‌کنیم صرفا متخصصان را به کاربران متصل می‌کنیم.

ضمن اینکه برای جذب پزشکان، فرآیند بسیار سختگیرانه‌ای داریم و بارها و بارها کنترل‌های مختلف اتفاق می‌افتد. مثلا ساعت‌ها برای بررسی مدارک و فرآیندهای مختلف وقت صرف می‌کنیم تا مثلا با حدود ۳هزار پزشک در حال حاضر همکاری کنیم.

یعنی کسب‌و‌کار‌ی مثل اسنپ دکتر نیازی نیست که از جای خاصی مجوز بگیرد؟

گلرخ: برای چنین کاری، مجوز خاصی تعریف نشده و وجود ندارد. ما مجوز خود را مثل همه پلتفرم‌های دیگر از اتحادیه کسب‌و‌کارهای مجازی دریافت کرده‌ایم.

خدمات مشاوره که هسته اصلی استارتاپ اسنپ دکتر است، چه جایگاهی در سبد مصرفی خانوارها دارد؟

مسعود: استفاده از خدمات مشاوره هنوز جایگاه ویژه‌ای در سبد مصرفی خانوارهای ایرانی ‌ندارد و اگر مقایسه صورت بگیرد، بین میزان استفاده خانواده‌ها و افراد در کشورهای اروپایی یا آمریکایی، با میزان استفاده مردم ایران از خدمات مشاوره تفاوت‌ها خیلی فاحش و معنادار است.

چهار پنج سال پیش که ما با تله‌یار کارمان را شروع کردیم هم می‌دانستیم که این بازار هنوز شکل نگرفته و رویکرد مردم نسبت به استفاده از خدمات مشاوره کماکان اندک است اما ما همیشه برای خودمان این رسالت را قائل بوده و هستیم که برای سلامت روان مردم جامعه فرهنگ‌سازی انجام بدهیم، چون معتقدیم که سلامت روان حتی بیش از سلامت جسم اهمیت دارد.