موازی کاری در ثبت ِ نام داروها

امیرحسین معینی زندی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار درمان یاب با تاکید بر لزوم تسهیل در فرایند ثبت برند دارو اظهار داشت: روند فعلی ثبت برند داروها اینگونه است که تولیدکننده سه برند را به کمیته نامگذاری سازمان غذا و دارو ارائه می کند و کمیته مذکور این نام ها را بررسی کرده و به ترتیب اولویت مشخص شده، یکی را به تولیدکننده معرفی می کند تا متقاضی، با مراجعه به اداره ثبت علائم تجاری این نام را به ثبت برساند. اما نکته این است که لزوما هر برندی که مورد تایید سازمان غذاودارو قرار گرفت، در اداره ثبت علائم تجاری، تایید نمی شود. از جهتی دیگر، آنچه که در اداره ثبت علائم تجاری به ثبت می رسد هم ممکن است با مخالفت کمیته نامگذاری و انتخاب برند سازمان غذا و دارو مواجه شود و آن نام را نپذیرند.

وی ادامه داد: بر اساس قانون، مسئول ثبت علائم تجاری کشور، مرکز مالکیت معنوی است ولی به هرحال دغدغه های سازمان غذا و دارو هم برای انتخاب نام و برند صحیح بعضا درست است.

دکتر معینی زندی تاکید کرد: من شخصا معتقدم که میتوان این روند را به شکل یک دستورالعمل مشخص پیش برد. ضمن اینکه ما هم باید بدانیم که امروز چه برندهایی را پذیرفته اند و چه برندهایی قابل پذیرش نیست.

عضو سابق هبات مدیره اتحادیه واردکنندگان دارو افزود: به نظر من سخت گیری هایی در این قضیه در سازمان غذا و دارو صورت می گیرد که دست تولیدکننده را می بندد و آزاردهنده است. برای مثال ممکن است یک شرکت داروسازی دور افتاده در بنگلادش، شش ماه قبل یک برند را ثبت کرده باشد و در اینترنت در دسترس باشد و بدین خاطر ما نمی توانیم آن برند را در ایران برای داروی خود ثبت کنیم. مگر برای انتخاب یک برند خوب چقدر می توان با کلمات بازی کرد؟ بهرحال دامنه انتخاب لغات محدود است.

وی با اشاره به مثالی از ثبت برند یک دارو توضیح داد: البته باید اذعان کنیم که یکسری از دغدغه های آنها هم بجاست؛ برای مثال برای انتخاب مثلا یک دارویی از گروه «بنزودیازپین» ها نباید برندی انتخاب کرد که شائبه آنتی بیوتیک بودن آن برود یا شبیه یک برند دیگری باشد که ممکن است در حوزه داروخانه یا تجویز توسط پزشک منجر به اشتباه یا خطا شود.

وی افزود: به منظور جلوگیری از تداخل برندهای دارویی، معمولا در کشورهای دیگر اطلاعات لازم را اشتراک گذاری و همرسانی می کنند تا شرکت های تولیدکننده پیش از اینکه این کمیته برای آنها تصمیم گیری کند، نامها را ببینند و نامی انتخاب نکنند که مشابه برند شرکت دیگر باشد. متاسفانه ما هنوز این دیتابیس را در کشور نداریم که شرکتها بتوانند از آن بهره ببرند.

عضو هیات مدیره سندیکای تولیدکنندگان مکمل ادامه داد: اعتقاد من بر این است که سازمان غذا و دارو دستورالعمل هایی را که تدوین کرده، باید تلطیف کند به نحوی که سختگیری هایی که برای دادن کلمات مشابه از جمله کشورهای دیگر را حذف کند. چه اشکال دارد استامینوفنی در کشور تولید کنیم که یک فردی در بنگلادش هم همان برند را در کشور خود داشته باشد .حتی اگر بخواهیم این دارو را صادر کنیم یا آن کشور بخواهد این دارو را صادر کند، باید به کنوانسیون مادرید وارد شود و آن را ثبت کند.

وی تاکید کرد: در حقیقت، سختگیری های زیاد سازمان غذا و دارو برای انتخاب نام محصول باعث شده تا بعضا فقط به خاطر نام و برند دارو ، ورود بعضی از محصولات به بازار دارویی، چندین ماه به تاخیر بیافتد.

دکتر معینی زندی در پایان افزود: پیشنهاد من این است که در حوزه مقررات، کمیته انتخاب برند، امور مربوط به ثبت برند داروها را کمی تسهیل کنند. البته این سخت گیری ها در مورد ثبت برند دارو مشهود است در صورتی که در حوزه مکمل ها و داروهای گیاهی این سخت گیری ها وجود ندارد. به طور مثال داروی گیاهی وجود دارد با برند Linazepam که بسیار شبیه لورازپام است و آن شرکت به راحتی این برند را روی محصول گیاهی خود گذارده است. یا شرکتی برند Femobra را روی یک قرص مولتی ویتامین خود گذارده که با قرص Femara (لتروزول کمپانی نوارتیس) بسیار نزدیک است.

وی در خصوص ورود سندیکاهای دارویی به تسهیل در روند ثبت برند دارو نیز گفت: من بعید می دانم که بدون تغییرات قانونی، سندیکاها بتوانند در این مورد تصمیم گیری کنند چرا که بحث برند و مالکیت معنوی ( Intelectual Properties) یک مسئله سرمایه ایی و بهادار است و شاید برخی شرکت ها نخواهند که یک برند خلاقانه ای را که هنوز در اداره مالکیت های معنوی ثبت نکرده اند، در جای دیگری رونمایی کنند که طبیعتا مشکلاتی را به دنبال خواهند داشت.