گروه هایی که کاندید مصرف مکمل های غذایی هستند

چرایی مصرف بالای مکمل ها در ایران

بحث مکمل ها بسیار گسترده است، هم از لحاظ علمی و هم از لحاظ رفتار مصرف کنندگان. در ایران همچون بسیاری از کشورهای دیگر، تمایل مردم به مصرف مکمل ها به صورت چشم گیری افزایش پیدا کرده است. اینکه واقعا این تمایل از کجا ایجاد شده، موضوع قابل بررسی است. اینکه آیا جامعه پزشکی و گروه های وابسته به پزشکی مثل تغذیه و طب سالمندان مردم را تشویق کردند یا مردم بر اساس دانش بیشتری که در حیطه سلامت خود پیدا کرده اند به این جا رسیده اند خودش موضوع مفصلی است ولی به هر حال در شرایطی، مصرف مکمل ها ضرورت دارد و در شرایط دیگری، نیازی به مصرف مکمل ها نیست.

اینکه مکمل ها چقدر موثر هستند و آیا ما واقعا به این حجم گسترده نیاز داریم یا خیر، موضوع حائز اهمیت است. اما مسئله ای که پر واضح است نقش گروه های تجاری و شرکت هایی است که این داروها و مکمل ها را وارد یا تولید می کنند و طبیعتا به خاطر ارتقا فروششان ممکن است دست به تبلیغات مستقیم و غیر مستقیم بزنند. زیرا از لحاظ سود و تجارت یکی از پرسودترین بیزینس هایی است که در کشور ما در حال حاضر رایج است.

بنابراین مردم باید تلاش کنند که به صورت آگاهانه و منطبق بر نیاز بدن خود به سراغ مکمل ها بروند. مصرف مکمل ها باید با مشورت متخصص انجام شود و شاید مستعدترین گروهی که به این مکمل ها تسلط دارند فارغ التحصیلان رشته تغذیه هستند، چرا که می توانند با توجه به رژیم غذایی که برای مراجعه کننده تهیه می کنند، مکمل ها رو در جایگاه صحیح تجویز کنند.. گروه پزشکان و داروسازان هم می توانند تجویز کنند ولی گروه تغذیه از آن جایی که برنامه غذایی بیمار را می نویسند و کمبودها را می دانند و از تداخل ها هم آگاهی دارند، می توانند تذکرات لازم را بدهند.

ترکیب جمعیتی افراد نیازمند به مکمل ها

به صورت کلی، قشر متوسط جامعه تا اقشار متوسط رو به بالا، با توجه به نوع تغذیه و رژیم، عموم ویتامین های مورد نیاز را از غذا دریافت می کنند. ریزمغذی ها، درشت مغذی ها و املاح به صورت کافی در رژیم غذایی افراد طبقه متوسط جامعه ما یافت می شود. اما هر زمان شرایط خاصی ایجاد شود که انرژی و موادغذایی بیشتری مورد نیاز باشد مثل دوره بارداری، آن افراد در همان زمان کاندید مصرف مکمل ها هم هستند.

گروه هایی که کاندید مصرف مکمل ها هستند

1. گروه اولی که کاندید جدی مصرف مکمل ها هستند، گروه هایی اند که دچار سوتغذیه شده اند. سوتغذیه به دو گونه است، یکی این که به لحاظ مالی و اقتصادی در شرایطی قرار دارند که امکان خرید و تغذیه کافی برای آنها فراهم نیست. نوع دوم این است که امکان مالی خوبی دارند و جامعه برخورداری هستند ولی شرایط بدنی آنها به گونه ای است که دچار سوتغذیه می شوند. انواع بیماری ها، انواع عمل های جراحی از این نوع سوتغذیه هستند.
2. گروه های بعدی، گروه مادران باردار هستند که از قبل از بارداری باید شروع به مصرف مکمل ها کنند. براساس مطالعاتی که انجام شده یکی از گروه هایی که حتما باید مورد توجه قرار گیرند و مصرف بعضی از مکمل ها حتما توصیه می شود گروه مادران باردار هستند. از سه ماه قبل از بارداری، مکمل فولیک اسید و برخی مکمل های دیگر هم شروع می شود که تمام نیازهای یک مادر باردار را از قبل از بارداری تا موقع تولد نوزادش دربر دارد و اینها کاملا شناخته شده هستند. البته همه اینها زیر نظر متخصص مربوطه باید مصرف شود. مثلا مصرف ویتامین ایی در مادر باردار اثرات تراتوژنیکی دارد و ناهنجاری های مادرزادی برای نوزاد ایجاد می کند و مادر ممکن است با تصور این که ویتامین برای خودش و نوزاد مفید است، باعث شود سیستم عصبی مرکزی جنین تکامل پیدا نکند.
3. گروه سوم، مکمل های دوران نوزادی تا زیر ۷ سال است
4. گروه چهارم، ورزشکاران هستند
5. گروه پنجم، دوران سنین adolescent یا دوران بلوغ چون در آن زمان بدن نیاز بیشتری به انرژی، املاح مواد معدنی و ریز مغذی های دارد و تغذیه نیاز آنها را برطرف نمی کند، نیاز به مکمل های خاصی ممکن است ایجاد شود. این مکمل ها کمک کننده برای طی پروسه بلوغ در نوجوانان هستند.
6. گروه ششم، خانم ها در دوران یائسگی هستند که نیاز به مصرف مکمل های مختلفی دارند تا این دوره را با حداقل تخریبی که بر بدنشان ایجاد می شود طی کنند و به سلامت از این دوران عبور کنند.
7. گروه هفتم سالمندان هستند. در سنین سالمندی هم آقایان و هم خانم ها به دلیل تغییراتی که در دستگاه گوارششان و در بافت سلولهای اپیتلیال دستگاه گوارش دارند، کاندید مصرف مکمل ها هستند. براساس آتروفی سلول های پریتال معده و عدم ترشح فاکتور داخلی ب۱۲ جذب نمی شود و اینها دچار کمبود ویتامین ب ۱۲ می شوند و این درحالی است که ویتامین ب۱۲ برای سلولهای خون مورد نیاز است. آنمی فقرآهنی به نام مگالوبلاستیک اتفاق می افتد. در آنمی فقرآهنی که بر اساس کمبود آهن است، عموما سلولهای گلبول های قرمز کوچک تر می شوند، اما در مگالو بلاستیک که در واقع به علت کمبود ویتامین ب ۱۲ است، سلول های خونی بزرگتر از حد معمول می شود. همین طور در سلول های دئودنوم که محل جذب حداکثری موادغذایی است تغییراتی اتفاق می افتد که اینها نیازمند مصرف مکمل های خاصی باشند و مقالات متعددی ثابت کرده که مصرف این مکمل های خاص در طول دوران سالمندی زندگی بهتر و شرایط جسمانی بهتری را برای سالمند فراهم کند.

مصرف خودسرانه مکمل ها

این داروها به گروه OTC معروف هستند یعنی مردم می توانند بدون نسخه انها را تهیه کنند. این بدون نسخه بودن متاسفانه جامعه ما را دچار شرایطی کرده که مردم به صورت وسواسی به دنبال مصرف مکمل ها هستند.

به صورت ذاتی وقتی که دارویی به صورت OTC و بدون نسخه اجازه تجویز دارد، این برداشت ممکن است ایجاد شود که افراد هر مقدار و هر نوعی که بخواهند، می توانند مصرف کنند، بدون اینکه آسیبی به آنها برسد.

اما باید اطلاع رسانی به مردم صورت بگیرد که درست است که این داروها بدون نسخه تجویز می شوند ولی مصرف خودسرانه آنها همانند داروهای دیگه ای که باید با نسخه داده شود، ممکن است آسیب های جدی به دنبال داشته باشد.