آگاهی، شرط اول است

آگاهی مردم را از خصوصیات مواد غذایی افزایش دهیم

همه ما در وهله اول باید آگاهی خود از دانش تغذیه را افزایش دهیم. آگاهی مردم از خصوصیات مواد غذایی باید افزایش پیدا کند. برای سالم بودن، این یک ضرورت است. بحث تغذیه هم این است که ما اول نیاز بدن را بسنجیم و بعد برای تامین این نیاز، مبتنی بر دانش، برنامه ریزی و اقدام کنیم.

اینکه کلسیم باعث رشد و تقویت استخوان ها می شود و به محض نام بردن از کلسیم، ذهن مردم به یاد لبنیات می افتد، یا اینکه فسفر برای کار مغز مفید است و با نام فسفر، مردم به یاد ماهی می افتند، این ها خیلی خوب است ولی کافی نیست و باید آگاهی های تغذیه ای مردم، بیش از این افزایش پیدا کند.

مردم باید بدانند که به عنوان مثال برای بهبود پارامتر خونی LDL  که متاثر از استرس اکسیداتیو است، از موادغذایی غنی از فیبر یا آنتی اکسیدان ها مثل چای سبز، جو یا محصولات جو یا استفاده ازآجیل ها مانند گردو بهره بگیرند.

همچنین مثلا برای پیشگیری از سرطان، بهتر است کلم بروکلی، لیمو ترش یا میوه های دارای رنگدانه پررنگ مثل گیلاس، شاتوت که آنتی اکسیدان و ضد رادیکال های آزاد هستند و بدن و سطح سلول را احیا می کنند، را در برنامه غذایی خود قرار دهند. یا برای مثال بادام که سرشار از ویتامین E است را به عنوان آنتی اکسیدان مد نظر قرار دهند.

همچنین در زمان آلودگی هوا، مصرف شیر بسیار سودمند است. مصرف فراوان بروکلی، گوجه، چای سبز، استفاده از سبزیجات که محتوی آنتی اکسیدان هستند، مفید است.

تمام کسانی که به نوعی با دانش تغذیه سر و کار دارند، باید تلاش کنند تا آگاهی مردم از توانایی غذاها ارتقاء پیدا کند و طبیعی است که در این مسیر باید موادغذایی طبیعی را در اولویت قرار دهیم. اصطلاح «بیو» یعنی چیزی که زنده است و ما معتقد هستیم مواد غذایی، وقتی در هویت اصلی خودشان هستند، اثرگذار هستند. اولویت آن است که مواد مورد نیاز بدن را از طریق طبیعت دریافت کنیم، نه اینکه عصاره این ها را استخراج کنیم و مصنوعی بسازیم و بعد توقع همان تاثیر شگفت قبلی را داشته باشیم.

من سخت معتقدم تا زمانی که انسانی توانایی دارد باید یاد بگیرد از موادغذایی، درست تر استفاده کند. ولی وقتی فرد احساس می کند قادر نیست این موادغذایی را مصرف کند،گریزی جز بهره برداری از مکمل های غذایی وجود ندارد. در این شرایط، مکمل ها یک موهبت محسوب می شوند.

وضعیت ژنتیکی و محیطی، ممکن است افراد را در موقعیت مصرف مکمل های غذایی قرار دهد

تجربه نشان داده که همیشه، زندگی افراد با چالش هایی همراه است. ممکن است مشاور تغذیه به این نتیجه برسد که به دلایلی استفاده از برخی موادغذایی برای یک فرد ممکن نیست. مثلا افرادی که به لبنیات حساسیت دارند و عدم تحمل لاکتوز دارند یا مثلا افرادی که به آجیل یا تخم مرغ، حساسیت یا آلرژی دارند. یا جهش ژنتیکی دارند که بدن آن ها قادر به استفاده از ماده غذایی خاصی نیست. در این زمان ما، پروسه ارزیابی وضع تغذیه را انجام می دهیم و از داده هایی که خود بیمار عنوان می کند یا پارامترهای خونی یا شرایط بالینی فرد، کمبودهای فرد را تست می کنیم و یا بعضی از مواد را حذف می کنیم.

اگر جایگزینی در طبیعت وجود داشته باشد، باید از آن بهره برداری کنیم. به فرض مثال اگر فرد نمی تواند کلسیم را از لبنیات دریافت کند، موردهای دیگری پیشنهاد می دهیم مثل استفاده از چیاسید،کنجد یا موادغذایی غنی شده از آن ماده مثلا شیر سویای غنی شده با کلسیم یا مثلا استفاده از پودرها مثل سرلاک یا استفاده از شیرخشک ها یا استفاده از فود ساپلیمنت ها که هویتشان غذا است که غنی شده هستند و البته معمولا حاوی کالری هستند.

چه کسانی به مکمل های غذایی نیاز ندارند

افراد سالم یعنی فردی که چکاپ های سالانه رو انجام می دهد و پارامترهای خونی وی در محدوده سلامت است، دخانیات مصرف نمی کند، به طور مرتب ورزش می کند، در شرایط خاص مانند بارداری نیست و تا حدودی به ارزش غذایی مواد غذایی آگاهی دارد، چنین افرادی معمولا می توانند مواد مورد نیاز بدن را از طریق موادغذایی تامین کنند. اما اگر فرد به هر دلیلی در دریافت موادغذایی مشکل دارد، یا آگاهی ندارد که غذاهایی که مصرف می کند ارزش غذایی دارد یا نه، باید به متخصص تغذیه مراجعه کند تا جهت پیشگیری از ابتلا به سوتغذیه عمومی یا کمبود ویتامینی، برای وی چاره اندیشی شود و قطعا در این میان، یکی از راه ها، استفاده آگاهانه از مکمل های غذایی است.

مکمل های مناسب کودک

مکمل یاری در کودکان، به دلیل سن رشد، حائز اهمیت است. اگر مادر نمی تواند به خاطر شرایط سنی، شیطنت، میل کم به غذا، نیازهای تغذیه ای کودک را از طریق مواد غذایی طبیعی تامین کند، حتما باید در صدد استفاده از مکمل ها برآید، تا کودک دچار افت رشد، تضعیف سیستم ایمنی و ایجاد بیماری های پایه مثل کم خونی نشود.

در کودکان، مکمل هایی که تمرکز بر اشتها دارند از جمله مکمل های گروه ب یا زینک و مکمل هایی که باعث افزایش رشد شده و بر رشد و سلامت استخوان ها تاثیرگذار هستند و حاوی منیزیم، کلسیم، ویتامین دی و زینک هستند، از جمله مکمل های پرکاربرد محسوب می شوند. همچنین در همین گروه سنی و در زمان کم خونی استفاده از مکمل های آهن و در افراد تالاسمی مصرف فولیک اسید، با تشخیص پزشک یا متخصص تغذیه مورد استفاده قرار گیرد.

نکته قابل توجه اینکه از آنجایی که کودکان آموزش پذیر نیستند و همچنین پارامترهای خونی برای آنها ملاک کار نیست و ما فقط با قد و وزن و دور سر باید شرایط سلامت و رشد آن ها را ارزیابی کنیم، موضوع مکمل یاری کودکان حائز اهمیت بیشتری است.

مکمل یاری برای سالمندان

در افراد مسن بدلیل اینکه بدن با مولفه های متعددی مواجه است که تغذیه طبیعی را محدود می سازد و نیز موضوع ضعف سیستم ایمنی نیز مطرح است، مصرف مکل های غذایی، یک بحث جدی، قابل توجه و مهم محسوب می شود. مثلا سوءجذب و عدم دریافت مواد غذایی به دلیل استفاده از داروهای متعدد، بی حوصلگی یا افسردگی که منجر به عدم توجه به مصرف مناسب و به اندازه موادغذایی می شود، همه این ها سبب می شود که مکمل یاری را به عنوان یک روشی سودمند برای رهایی از سوء تغذیه در نظر داشته باشیم.

مکمل ها جایگاه ویژه ای در درمان دارند

در شرایطی که از یک سو با عدم دریافت موادغذایی مواجه هستیم و از سوی دیگر بحث سوء جذب داریم، مانند زمانی که فرد مبتلا به سرطان، ایدز و … است یا تروما وجود دارد یا عمل جراحی صورت گرفته باشه یا مشکلات گوارشی مثل یبوست یا سو جذب به دلیل اسهال های شدید وجود داشته باشد، نقش مکملها بسیار پررنگ تر می شود. و زمانی که این شرایط برای کودکان رخ دهد که رشد آنها را تحت تاثیر قرار می دهد، اهمیت مکمل یاری دو چندان می شود.