بیم ها و امیدها بابت پلاسمادرمانی برای بیماران کرونایی و عفونت های نوظهور 

دکتر علی اکبر پورفتح اله، رئیس انجمن علمی انتقال خون و‌ مدیرعامل سابق سازمان انتقال خون در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار درمان یاب در رابطه با وبینار پلاسمادرمانی راهبردی برای بیماریهای نوظهور و نوپدید اظهار داشت: موضوع وبینار من و دکتر محمودرضا کریمی از انستیتو رگای بلژیک، پلاسمادرمانی برای مدیریت بیماری های نوظهور و نو پدید است.

وی افزود: ما امروز با چالش جدی بیماری های نوظهور و نوپدید مواجه هستیم. هرروز شاهد جهش های در ویروسی می باشیم که مارا با  با بیماری های ناشناخته ای که هیچ راهبرد ی برای در مان و مدیریت آن به علت ناشناخته بودن نداریم روبرو می کند .

پورفتح اله ادامه داد: مهم ترین چالش بشریت در آینده بیماری های نوظهور و نوپدید  ویروسهای تنفسی خواهد بود. به این علت که بشر اجتماعی است و شهرها به شدت متراکم شده است و ارتباطات و مراودات انسانی به راحتی از طریق تنفس  قادرند ویروس را در جوامع انسانی گسترش و افراد را مبتلا نمایندهمچنان که شاهد بودیم کووید -۱۹به سرعت از ووهان چین به همه نقاط جوامع انسانی سرک کشید ‌یکی از بزرگ‌ترین چالشهای اقتصادی -اجتماعی و سلامت را ایجاد کرد و دستگاه تنفس را که به قول سعدی در مقدمه گلستان : هرنفسی که می کشیم ممد حیات است و چون برآید مفرح ذات …بود با بهره گیری ویروس های تنفسی از آن تبدیل به پاشنه آشیل حیات انسانی کرد؛ بطوریکه تخمین زده می شود در آینده ممکن است با ویروس تنفسی مواجه شویم که ناقوس پایان حیات بشر را به صدا در آورد .

رئیس انجمن علمی انتقال خون با تاکید بر سرعت انتشار بسیار بالای ویروس کرونا اظهار داشت: ویروس عامل کرونا اگر چه قدرت و سرعت انتشار بسیار بالایی دارد از بعد شدت بیماری زایی چندان نامهربان نمی باشد اگر فرض کنیم که ویروسی با شدت بیماری زایی بیشتر از کووید۱۹ و قدرت انتشار مشابه عامل کرونا ظهور کند و بتواند سیستم ایمنی را فلج کند وبه شدت کشنده باشد آنوقت پایان عمر بشر روی زمین و یا حداقل بخش عمده ای از انسان‌ها فرا خواهد رسید . بنابراین باید نظام های سلامت ومسئولین بهداشت برنامه های راهبردی جدی تری برای پیشگیری و یا کنترل بیماری های نوظهور بخصوص بیماری های نوظهور تنفسی داشته باشند .

وی ادامه داد: بنظر می رسد که یکی از قویترین راهبردها در برابر ویروس نوظهوری که دانش چندانی از آن نداریم تا دسترسی به در مان اختصاصی ، بکارگیری سیستم بیولوژیک و ابزارهای دفاعی طبیعی بدن در مقابله با پاتوژن های عفونی می باشد وقتی که ما دچار عفونت ویروسی می شویم، سیستم ایمنی بدن ما دفاع می کند و حاصل دفاع، آنتی بادی های نوترالایز است که می تواند به سرعت ویروس را خنثی کند. بنابراین متعاقب دفاع و بهبودی فرد مبتلا پلاسمای فرد بهبود یافته حاوی فاکتورها و عواملی است که می تواند در درمان افراد بیمار به کار رود و یا ابزاری برای بیشگیری مورد استفاده قرار گیرد

وی در خصوص بکارگیری ابزارهای سیستم بیولوژیک علیه کروناویروس تشریح کرد: علاوه بر پلاسمادرمانی باید ازابزارهای دیگر سیستم بیولوژیک استفاده کرد. یکی از این روشها، استفاده از سلول های B تولید کننده آنتی بادی افراد بهبودیافته است که می توانیم از افراد بهبود یافته جدا و در آزمایشگاه آن را نامیرا کنیم و با کشت آن در فرمانتور به آنتی بادها و سوپر آنتی بادیهای  کاملا اختصاصی علیه ویروس هم به عنوان ابزار تشخیصی و هم واکسن دسترسی پیدا کنیم .

رئیس انجمن علمی سازمان انتقال خون در خصوص برخی اظهارنظرها مبنی بر اینکه پلاسمادرمانی برای بیماران مبتلا به کووید19 موثر نیست تاکید کرد: به نظر من این نتیجه گیری از لحاظ علمی نادرست و تحت شعاع انتخابات آمریکا واینکه شاید FDA بخاطر حمایت از ترامپ، مطالبی را در خصوص  پلاسمادرمانی مطرح کرده است می باشد.

پورفتح اله ادامه داد: استفاده از پلاسمادرمانی توسط FDA در حالت Emergency تایید شده است، ادبیات تعریفی Emergency با ادبیاتی که برای استفاده دائم از یک پروتکل تعریف می شود، کاملا متفاوت است.

وی در مورد آخرین نتایج تاثیر پلاسمادرمانی در پروتکل درمانی کووید19 نیز گفت: در حال حاضر تجربیات بسیار خوبی در مورد پلاسمادرمانی حاصل شده است. بیش از ۵۰۰۰ مطالعه بالینی در سایت سازمان جهانی بهداشت و در آمریکا ثبت شده است که اطلاعات خوبی را فراروی آیندگان قرار خواهد داد نتایج متفاوت در بعضی از مطالعات در ایران و جهان بدلیل فقدان برخی از زیرساخت ها که در وبینار در مورد آنها بحث خواهد شد و از جمله مسائل مربوط به زنجیره اهدا و استاندارد سازی و ارزیابی و سنجش آنتی بادی ممکن است با چالش هایی مواجه باشیم .

وی اضافه کرد: در ایران مطالعات گسترده ای در غالب ارزیابی بالینی در استان‌های مختلف در حال انجام است که نتایج قابل قبولی در فاز حاد داشته است اگر چه بعضی مطالعات در فاز بحرانی اثر بخشی کمتری دیده اند .

دکتر پورفتح اله در پایان گفت: اخیر در مقاله ای نتایج عوارض تزریق ۲۰۰۰۰ پلاسمای افراد بهبود یافته را منتشر که میزان عوارض ناچیز و قابل اغماض بوده و قطعا با تغییر شیوه های انتخاب اهداکننده و زنجیره تامین و تجهیز آزمایشگاه هایی که بتواند سنجش آنتی بادی نوترالایز را انجام و دسترسی به روش‌های غیر فعال کردن ویروس هم در بعد بیشگیری و هم درمان قدمهای خوبی بر داریم و در برابر ویروسهای نوظهور و نو پدید آینده به بهترین شیوه مدیریت نماییم.