چالش های طرح تحول نظام سلامت در بخش های ICU و NICU

چالش های طرح تحول نظام سلامت را می توان. پاسخی دانست به سال ها انتظار جامعه پزشکی کشور که سرانجام در دولت یازدهم اجرایی شد. این طرح با تعریف اهداف میان مدت و دراز مدت،.در ابتدا با کاهش فرانشیز پرداختی بیماران به زیر ۱۰ درصد هدف گذاری گردید.و چنانچه بخش های خاصی از خدمات پزشکی را از مجموعه هدف گذاری شده کنار بگذاریم،.به صراحت می توان اذعان کرد که طرح تحول سلامت توانست به این هدف ها نزدیک شود.
اما به نظر می رسد به دلیل ضعف های ساختاری بیمه ها و شفاف نبودن تعامل میان بیمار و بیمه گران،.بخصوص در بحث بیمه تکمیلی، این طرح در همین بخش های خاص مانند.بیمارستان های خصوصی و بخش های پر هزینه مانند ICU، از اهداف خود باز مانده است. یکی از بارزترین نمودهای این موضوع را می توان در مورد تخت های ICU و NICU مشاهده کرد. بخشی که از آن با عنوان خط مرگ و زندگی در ساختار بهداشتی درمانی کشورها نام برده می شود.در مورد تخت های ICU و NICU دو مبحث اصلی هم راستا با اهداف طرح تحول نظام سلامت مطرح می شود. مسلماً اولین مقوله، بحث بودجه و هزینه می باشد.که پوشش بیمه ای ناقص و ناتوان بیمه همگانی، مشکلات متعددی را برای متقاضیان ایجاد می کند.

از طرف دیگر، پوشش ضعیف بیمه تکمیلی در مورد اقشار آسیب پذیر جامعه،.سبب شده دفترچه بیمه همگانی در مواجهه با هزینه های ICU و NICU کاملاً ناکارآمد باشد.و زمانی که بیمار هیچ انتخاب دیگری به جز ICU و NICU ندارد، به علت نداشتن بیمه تکمیلی با هزینه های میلیونی برای هر روز تخت،.در این بخش ها مواجه می شود. بیماران از هر قشر و هر سطح درآمد، تجربه تلخ بستری در ICU را همواره بیاد می آورند.و این تجربه، عدم پذیرش برای تخت های ICU در مراکز دولتی است که علت آن،.اشغال بودن همه تخت ها و گاهی نوبت دادن به مریض های بخش های همان بیمارستان،.جهت بستری در ICU می باشد. لذا بیماران با گزینه بستری در ICU بخش های خصوصی مواجه می گردند.و چون مسأله مرگ و زندگی مطرح می باشد، چاره ای برای بیمار باقی نمی گذارد.

و اما راه حل:

نظام بیمه کشورهایی که از نظر سطح سلامت و.شاخص های درمانی در مراتب بالاتر قرار دارند، عموماً نظامی صفر و یک نیستند. این درحالی است که در کشور ما طبقه بندی بیمه عموماً شامل بیمه همگانی و بیمه تکمیلی است.و پوشش این بیمه ها بدون در نظر گرفتن سطح درآمد افراد تعریف شده است.
در واقع این تنوع تعهدات و خدمات بیمه و نبودن ارتباط آن با درآمد افراد است.که موجب نظام کارآمد در هزینه بخش های خاص شده است.لذا بیمه گر باید سطوح بیمه را با تنوع زیادی از خدمات برای سطوح مختلف تعریف نماید.و توجه نماید که با هر پوششی، موارد خاص پرهزینه مانند ICU و NICU و CCU و … همواره تحت تعهدات بیمه،.تعریف شوند تا نگرانی بیمار برطرف گردد و این اطمینان وجود داشته باشد که در صورت پر بودن تخت های ICU در بیمارستان های دولتی،.سازمان بیمه گر موظف باشد با تأیید استعلام پر بودن این تخت ها در آن شهر،.هزینه های بستری تخت های ICU در بخش های خصوصی را کاملاً پوشش دهد.و این بند الزاماً در تمام بیمه ها چه تکمیلی و چه غیر تکمیلی، رعایت گردد.
مشکل دوم، هم راستا با اهداف فاز دوم طرح تحول نظام سلامت است.که با شعار ارتقای خدمات بهداشتی درمانی تعریف می شود. در حوزه تخت های ICU و NICU مسأله مطرح؛.سطوح استانداردهای تعریف شده برای این بخش ها در کشور می باشد.و توجه به این نکته که بالابردن استاندارد، الزاماً برابر با انجام هزینه های بالاتر نمی باشد. هزینه های ICU و NICU همگام و حتی بالاتر از نرخ تورم،.در حال صعود می باشد. ولی تغییرات استاندارد سازی،به کندی صورت می گیرد.نظارت مستمر بر تجهیزات به صورت منظم وجود ندارد.و پروتکل های درمانی مردود قدیمی در حوزه نگهداری و خدمات حمایتی در ICU های کشور به چشم می خورد. چرا که نگاه به این استانداردها، با عینک قیمت صورت می گیرد و نه هزینه!

در اکثر ICU ها، از خدمات حمایتی و تغذیه ای قدیمی مانند گاواژهای دستی جهت تغذیه بیماران استفاده می شود.و این درحالی است که به اذعان قاطبه صاحب نظران این حوزه،.چنین کاری سال ها است که مردود شده و سیستم های بسته استریل جایگزین آن شده اند.و چون سازمان های بیمه گر نگران قیمت می باشند و هزینه عوارض را جدی نمی شمارند،.لذا باید بصورت جدی، عوارض استانداردهای قدیمی تحت بازبینی قرار گیرند.
توجه به این موضوع از آنجایی حائز اهمیت است که بطور مثال عفونت های انتقال یافته در گاواژهای دستی،.منجر به بستری طولانی تر بیمار می شود و در نهایت هزینه بالاتر تحمیل می گردد.و از طرف دیگر، کمبود تخت های ICU و NICU نیز با بستری های طولانی بیماران، نمود بیشتری پیدا می کند.
گفتنی است هدف نویسنده، تنها یادآوری نکات ساده ای است که از انجام چند عملیات ساده محاسباتی.و درنظر گرفتن اهداف طرح تحول نظام سلامت، می توان به این نتایج دست یافت.

چالش های طرح تحول نظام سلامت در بخش های ICU و NICU